Mũi giáp công thu hút đầu tư tư nhân:Nên hỗ trợ mô hình “sếu đầu đàn”

Đầu tư tư nhân là động lực tăng trưởng quan trọng góp phần khôi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19. Ảnh: H.Anh

Động lực tăng trưởng quan trọng

Mặc dù chịu ảnh hưởng lớn của đại dịch nhưng Chính phủ vẫn đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm nay khoảng 4,5% đồng thời nỗ lực phấn đấu đạt mức tăng cao hơn với mức tăng 5,4%. Để đạt được mục tiêu này, một trong 5 mũi giáp công được Thủ tướng Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh là phải tạo mọi điều kiện để thu hút đầu tư tư nhân qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Đánh giá về vai trò của mũi giáp công thu hút đầu tư tư nhân trong phát triển kinh tế hậu Covid-19, TS Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam khẳng định, đầu tư tư nhân có vai trò quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. “Theo tính toán của một số đơn vị nghiên cứu, nếu đầu tư tư nhân tăng 1%, sẽ giúp GDP của Việt Nam năm 2020 tăng trưởng thêm khoảng trên 0,15 điểm %, như vậy có thể thấy, đây là một động lực tăng trưởng quan trọng góp phần khôi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19”, TS Lê Duy Bình nói.

Tầm quan trọng của thu hút đầu tư tư nhân đã được Chính phủ khẳng định tại Nghị quyết số 84 về các nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công và bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19.

Theo đó, Chính phủ giao các bộ, cơ quan Trung ương, địa phương khẩn trương đẩy nhanh tiến độ xem xét, giải quyết thủ tục đầu tư cho các dự án theo đề xuất của DN, tuyệt đối không để chậm trễ, tồn đọng hồ sơ chưa giải quyết, chủ động khẩn trương báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết đối với các vấn đề vượt thẩm quyền, đồng thời tạo điều kiện cho DN hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn, chuẩn bị tốt nhất các điều kiện cần thiết để thu hút nguồn lực đầu tư mới như: công tác quy hoạch; hạ tầng; công tác đào tạo nguồn nhân lực; đảm bảo về năng lượng; cải cách thủ tục hành chính.

Trước đó, vào tháng 3/2020, Thủ tướng Chính phủ cũng đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ về rà soát văn bản quy phạm pháp luật với mục tiêu rà xét pháp luật, xây dựng các phương án trình Quốc hội và Chính phủ xoá bỏ những chồng chéo, bất hợp lý, bảo đảm sự minh bạch, nhất quán trong hệ thống pháp luật hiện hành, nhất là các quy định pháp luật về đầu tư, xây dựng… để tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai nhanh các dự án sản xuất kinh doanh và phát triển cơ sở hạ tầng.

1001 cách hút đầu tư tư nhân

Rõ ràng thu hút đầu tư tư nhân là quan trọng, song một điều quan trọng hơn là sau đại dịch, DN cũng như người dân đang rất khó khăn, thậm chí nhiều DN kiệt quệ, ngừng hoạt động. Vậy phải làm sao để thúc đẩy DN tiếp tục đầu tư, đặc biệt, phải làm gì để có thể động viện được nguồn vốn tích lũy rất lớn trong dân chúng. Theo ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Hà Nội, sau đại dịch DN tư nhân Việt Nam, trong đó đa phần là DNNVV bị chao đảo. Do đó, cần có sự hỗ trợ từ Chính phủ về kết nối cung – cầu thị trường, xúc tiến các hoạt động thương mại, tìm kiếm các thị trường XK mới…, qua đó sẽ kích thích khu vực kinh tế tư nhân tăng cường đầu tư, đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh để vượt qua khó khăn để tiếp tục đầu tư sản xuất kinh doanh.

Ông Mạc Quốc Anh lưu ý, bên cạnh cải cách thủ tục hành chính một cách minh bạch, triệt để, hỗ trợ, tạo điều kiện tiếp cận vốn, đất đai thuận lợi cho tất cả các DN nói chung, Chính phủ nên có sự hỗ trợ mạnh mẽ cho các DN, tập đoàn tư nhân lớn. Các DN này sau đó sẽ giữ vai trò dẫn dắt các DN nhỏ khác, hình thành nên hệ sinh thái mới, chuỗi giá trị mới cùng với hàng ngàn DN Việt, giải quyết việc làm cho lao động cũng như đầu ra cho DN, qua đó góp phần kích thích đầu tư tư nhân. “Cần có những DN lớn dẫn dắt với vai trò là ‘sếu đầu đàn’ để các DN tư nhân khác tham gia vào chuỗi giá trị mới. Với những DN này cần có ưu đãi về thuế, tín dụng, đất đai… dành cho họ để họ làm tốt vai trò dẫn dắt của mình, qua đó thúc đẩy đầu tư tư nhân từ các DN trong hệ sinh thái”, ông Mạc Quốc Anh nói.

Bên cạnh thúc đẩy thu hút đầu tư tư nhân là các DN tư nhân, theo ước tính của các chuyên gia, nguồn dự trữ trong dân ước tính lên tới 60 tỷ USD, nếu khơi dậy được thì nguồn vốn này sẽ là nguồn lực đầu tư lớn cho nền kinh tế. Khẳng định huy động nguồn vốn trong dân số lượng sẽ lớn gấp nhiều lần huy động tiền từ ngân hàng, ngân sách, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội DNNVV Việt Nam đề xuất Chính phủ đưa ra các giải pháp hữu hiệu để thu hút nguồn lực nhàn rỗi ngắn hạn và dài hạn trong dân và DN. Trước hết, Chính phủ nên thông qua hình thức phát hành trái phiếu nhiều hơn nữa liên quan tới các dự án đầu tư công để huy động ngoại tệ và các tài sản quý như vàng bạc, đá quý. Ngoài ra, cần sớm ban hành cơ chế thí điểm có giám sát cho các hoạt động fintech, trong đó có hoạt động cho vay ngang hàng, thực hiện được hình thức này sẽ huy động được lượng lớn nguồn lực dài hạn và ngắn hạn trong dân.

Nhiều ý kiến cho rằng, thúc đẩy đầu tư tư nhân đồng nghĩa với việc có giải pháp tháo gỡ thủ tục cho nhiều dự án đang ách tắc hiện nay, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, lĩnh vực thu hút nguồn vốn đầu tư lớn và là xương sống của nền kinh tế. Trên thực tế, nhiều DN BĐS đang rất khó khăn khi nhiều dự án BĐS vướng mắc về thủ tục đầu tư. Mới đây, chia sẻ tại tọa đàm về Thăng trầm thị trường BĐS, ông Đặng Hồng Anh, Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, Phó chủ tịch Tập đoàn TCC cho rằng, Chính phủ đã có giải pháp kích đầu tư công, cũng cần kích cả đầu tư tư nhân. Ông Đặng Hồng Anh cho biết, hiện nhiều dự án đang bị ách tắc, triển khai dở dang, nếu tháo gỡ được thì nguồn vốn lưu thông vào nền kinh tế cũng tới hàng trăm ngàn tỷ đồng. Theo đó, đại diện Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam đề nghị lập các tổ công tác đặc biệt để giải quyết, tháo gỡ, trước mắt là một vài dự án, để lưu thông dần nguồn lực vào thị trường.

Đề xuất giải pháp nhằm thu hút đầu tư tư nhân, TS Lê Duy Bình cho rằng, trong bối cảnh phần lớn DN đang gặp rất nhiều khó khăn hậu Covid-19, những rào cản từ môi trường kinh doanh cần phải tiếp tục được tháo gỡ kịp thời. Đáng chú ý, TS Lê Duy Bình cho rằng, cần tạo cơ hội để DN tư nhân có thể gia tăng đầu tư vào nhiều lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. “Quy mô trung bình của một dự án FDI trong những tháng đầu năm chỉ vào khoảng hơn 2 triệu USD/dự án, trong khoảng hơn 700.000 DN Việt đang hoạt động thì có đến vài chục nghìn DN có khả năng đầu tư những dự án với quy mô này. Do đó, chính quyền các địa phương cần có định hướng, chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho các DN trong nước có khả năng thực hiện những dự án như vậy tham gia, thay vì phải tìm đến thu hút nguồn vốn đầu tư từ các DN FDI”, TS Lê Duy Bình nói.